"BİR ÖMÜR BOYU" DENMİŞTİ… EVLİLİKLER DE Mİ ARTIK SON KULLANMA TARİHLİ?

“Ve sonsuza dek mutlu yaşadılar...”
Masallar böyle biterdi.
Gerçek hayat ise çoğu zaman “5 yıl içinde anlaşmalı boşanmayla sona erdi” cümlesiyle bitiyor artık.
Modern çağda evliliklerin ömrü giderek kısalıyor. Sadece duygu değil, birlikte yaşam da tüketiliyor. Bir zamanlar kutsal sayılan evlilik kurumu, bugün toplumun gözleri önünde büyük bir dönüşüm yaşıyor. Kimileri bunun bir “özgürlük” olduğunu savunurken, kimileri ise bunun “sabırsızlığın ve bireyselliğin zaferi” olduğunu iddia ediyor.
Peki bu dönüşümün gerçek nedeni ne? Evlilikler gerçekten bozuldu mu, yoksa biz mi değiştik?

  Veriler Ne Diyor?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına dair verilerinde şunları söylüyor:

• Türkiye genelinde 2023 yılında 563.185 çift evlendi.
• Aynı yıl içinde 171.881 boşanma gerçekleşti.
• Boşanan çiftlerin %35’i, evliliklerinin ilk 5 yılında ayrıldı.
• Ortalama evlenme yaşı kadınlarda 25,7, erkeklerde 28,3 olarak tespit edildi.
• Boşanma en çok 30-39 yaş aralığında yaşanıyor.

Son 10 yılda boşanma oranı %32 artarken, evlilik oranı yaklaşık %20 azaldı. Bu sadece bir istatistik değil, aynı zamanda derin bir toplumsal dönüşümün göstergesi.   Toplum Değişti, Aile Değişti, Roller Değişti
Bir zamanlar evlilik “kadının evi, erkeğin sözü” gibi katı kalıplarla tanımlanıyordu. Kadınların ekonomik bağımsızlıklarının olmaması, boşanmayı neredeyse imkânsız hale getiriyordu. Günümüzde ise kadınlar daha güçlü, daha eğitimli, daha özgür.
Bu olumlu gelişmenin yanında, erkeklerin de değişen rolleri kabullenmede zorlandığı bir gerçek.
Artık çiftler sadece çocuk sahibi olmak ya da toplum baskısından kurtulmak için evlenmiyor. Evlilikten daha fazla anlam bekleniyor:

• Destek
• Saygı
• Anlayış
• Arkadaşlık
• Huzur
• Bireysel gelişim

Ancak bu beklentilerin altında ezilen evlilikler, kısa sürede çatırdıyor. İnsanlar artık evliliği bir “zorunluluk” olarak değil, bir “ihtiyaç” ve “ortaklık” olarak görüyor. Ve ihtiyaç değiştiğinde, ortaklık da sona erebiliyor.   Neden Boşanıyoruz?
Adalet Bakanlığı’nın boşanma istatistiklerine ve aile danışmanlık merkezlerinin raporlarına göre başlıca nedenler şunlar:

• İletişim eksikliği: En temel sorun. Konuşamayan çiftler, zamanla birbirinden uzaklaşıyor.
• Ekonomik problemler: Özellikle pandemi sonrası dönemde artan hayat pahalılığı, aile içi stresi ciddi oranda artırdı.
• Sadakatsizlik: Dijital çağda aldatma sadece fiziksel değil, sanal düzeyde de yaşanıyor.
• Şiddet: Ne yazık ki hâlâ birçok evlilikte fiziksel, psikolojik ve ekonomik şiddet var.
• Aile baskısı ve sınır ihlalleri: Evli çiftlerin özel alanı, hâlâ birçok ailede kabul görmüyor.

Bu sorunların çoğu, evliliğin temeline inşa edilmeden atılan adımların sonucu.   Sosyal Medya: Mutluluk Yarışı ve Gerçeklik Erozyonu
Instagram’da paylaşılan mutlu çift fotoğraflarına, TikTok’ta yapılan evlilik içeriklerine bakıp “biz neden böyle değiliz?” diye sorgulayan binlerce insan var.
Sosyal medya, sadece hayatımızı değil, beklentilerimizi de şekillendiriyor.
Birbirine tahammül etmeye çalışan çiftler, ekranda izledikleri “mükemmel ilişkiler” karşısında kendi hayatlarını yetersiz görüyor. Oysa o görüntüler, filtreden geçirilmiş hayallerin ürünü. Gerçek evliliklerde iniş de olur çıkış da, sessizlik de olur kahkaha da. Ama sosyal medya bu dengeyi yok ediyor.   "Aşk Bitmedi, Emek Eksildi"
Birçok kişi “artık aşk kalmadı” diyor. Oysa aşk bitmiyor. Ama aşkın sürekliliği için gereken şey bitiyor: Emek.
Evlilik, sadece duyguyla değil, iradeyle yürüyen bir yolculuk. Birlikte büyümek, gelişmek, değişimi birlikte karşılamak gerekir.
Modern bireyler özgürlüğü o kadar önemsiyor ki, birlikte yaşamanın getirdiği “vermek” kısmına sabır göstermiyor. Herkes almayı istiyor ama kimse vermek istemiyor.   Gençler Evlilikten Uzaklaşıyor
Yeni nesil artık evliliği hedef olarak görmüyor.
TÜİK verilerine göre:

• Evlenme yaşı yükseliyor.
• Evlilik dışı birliktelikler artıyor.
• Bekâr kalmayı tercih edenlerin oranı yükseliyor.
• “Yalnız ama özgür” mottosu, evliliğin yerini almaya başlıyor.

Bu tercihler ne kadar özgürlükçü gözükse de, uzun vadede bireylerin yalnızlıkla mücadele etmekte zorlandığı da görülüyor.   Ne Yapmalı?
Evlilikler sonsuza kadar sürmek zorunda değil. Ama başlamadan bitmemeli.
Sağlıklı bir evliliğin olmazsa olmazları:

• İletişim
• Karşılıklı saygı
• Sabır ve anlayış
• Gerçekçi beklentiler
• Bireysel gelişime izin veren bir ilişki modeli

Sorunlar çıktığında kaçmak değil, çözmek gerekiyor. Bu bazen bireysel terapiler, bazen çift danışmanlıkları, bazen de ailelerle kurulan mesafelerle sağlanabilir.   Son Söz
Evliliklerin son kullanma tarihi yoktur. Ama üzerinde durulmayan, emek verilmeden kurulan, toplumsal beklentiyle yapılan her evlilik; daha ilk adımda bitmeye mahkûmdur.
Gerçek aşk, aynı kalmak değil; birlikte değişmeyi öğrenmektir.
Evlilik, bir varış noktası değil, iki kişinin birlikte yürüdüğü bir yoldur.
Bu yolda bazen yorulur, bazen düşersin. Ama el eleysen, yol uzunsa da yoldaşlık uzar.